Mục lục bài viết
Năm 2023, theo quy định mới của Bộ luật lao động 2019 và chính sách tăng lương cơ sở dẫn đến những sự thay đổi đáng kể trong chính sách bảo hiểm xã hội. Nó đã tác động lớn đến quyền lợi của người lao động. Vậy chính sách bảo hiểm xã hội mới năm 2023 đã có những thay đổi gì? Cùng Dignity Law tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Bảo hiểm xã hội là gì?
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:
Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Bảo hiểm xã hội bao gồm 2 loại là:
- Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.
Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây: Ốm đau; Thai sản; Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Hưu trí; Tử Tuất.
- Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây: Hưu trí; Tử tuất
2. Quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội
Khi tham gia bảo hiểm xã hội, người lao động sẽ được hưởng những quyền lợi sau:
- Được tham gia và hưởng các chế độ theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
- Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội và nhận lại sổ khi không còn làm việc.
- Nhận lương hưu và trợ cấp đầy đủ, kịp thời theo các hình thức sau: nhận trực tiếp tại cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được ủy quyền; nhận thông qua tài khoản tiền gửi của người lao động mở tại ngân hàng; nhận thông qua công ty, tổ chức nơi làm việc hay người sử dụng lao động
- Hưởng bảo hiểm y tế trong các trường hợp: đang hưởng lương hưu, nghỉ việc hưởng trợ cấp thai sản, nhận con nuôi, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hay trợ cấp ốm đau.
- Chủ động đi khám giám định mức suy giảm khả năng lao động và được thanh toán chi phí giám định y khoa nếu đủ điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội.
- Ủy quyền nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội cho người khác.
- Được cung cấp thông tin về đóng bảo hiểm xã hội theo định kỳ; yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp thông tin về việc đóng và quyền được hưởng các chế độ của bảo hiểm xã hội.
- Người tham gia được khiếu nại, tố cáo và khởi kiện bảo hiểm xã hội theo quy định pháp luật.
3. Chính sách bảo hiểm xã hội mới nhất 2023
3.1 Tăng độ tuổi nghỉ hưu năm 2023 của toàn bộ lao động
Hiện nay, tuổi nghỉ hưu của người lao động đang được áp dụng theo Điều 169 Bộ luật Lao động:
“Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 03 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng đối với lao động nam và 04 tháng đối với lao động nữ.
Theo đó, tuổi nghỉ hưu sẽ được điều chỉnh tăng theo lộ trình nhất định cho đến khi nam đủ 62 tuổi vào năm 2028 và nữ đủ 60 tuổi vào năm 2035”.
Theo đó,vào năm 2023 của những người lao động làm việc trong điều kiện bình thường được xác định như sau:
- Lao động nam: Từ đủ 60 tuổi 09 tháng.
- Lao động nữ: Từ đủ 56 tuổi.
Ngoài ra, nếu có thêm các yếu tố như bị suy giảm khả năng lao động; có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò; có đủ 15 năm làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm,…, người lao động còn có thể nghỉ hưu sớm hơn từ 05 đến 10 tuổi so với độ tuổi nêu trên.
3.2 Mức lương cơ sở tăng từ 01/7/2023
Hiện nay, Quốc hội đã thông qua đề xuất tăng lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng/tháng lên thành 1,8 triệu đồng/tháng từ ngày 01/7/2023.
- Tăng mức lương hưu, trợ cấp BHXH từ ngày 01/7/2023
Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị quyết 69/2022/QH15 thì đối với đối tượng đang hưởng lương hưu, trợ cấp Bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng do Ngân sách Nhà nước đảm bảo được thực hiện như sau:
+ Tăng thêm 12,5% trên mức lương hưu, trợ cấp BHXH và trợ cấp hàng tháng của tháng 6 năm 2023 đối với các đối tượng đã được điều chỉnh theo Nghị định 108/2021/NĐ-CP.
+ Tăng thêm 20,8% trên mức lương hưu, trợ cấp BHXH và trợ cấp hàng tháng của tháng 6 năm 2023 đối với các đối tượng chưa được điều chỉnh theo Nghị định 108/2021/NĐ-CP.
- Tăng mức hưởng lương hưu tối thiểu
Những người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động và trợ cấp hàng tháng từ trước ngày 01/01/1995, sau khi điều chỉnh tăng thêm 12,5% theo mức điều chỉnh chung:
+ Mức hưởng thấp hơn 3.000.000 đồng/tháng thì mức hưởng được điều chỉnh tăng thêm 300.000 đồng/người/tháng đối với những người có mức hưởng từ 2.700.000 đồng/tháng trở xuống;
+ Tăng lên bằng 3.000.000 đồng/người/tháng đối với những người có mức hưởng từ 2.700.000 đồng/tháng đến dưới 3.000.000 đồng/tháng.
- Mức đóng BHXH tự nguyện tối đa từ 01/7/2023
Mức đóng BHXH tự nguyện hàng tháng của NLĐ được quy định tại Điều 10 và Điều 14 Nghị định 134/2015/NĐ-CP như sau:
Mức đóng/tháng = 22%*Mức thu nhập chọn đóng BHXH tự nguyện – Mức Nhà nước hỗ trợ đóng
3.3 Bổ sung danh mục bệnh nghề nghiệp
Thông tư 02/2023/TT-BYT sửa đổi Thông tư 15/2016/TT-BYT quy định về bệnh nghề nghiệp được hưởng BHXH. Theo đó, từ ngày 1/4/2023, Covid-19 là bệnh nghề nghiệp được hưởng BHXH.
3.4 Những quy định mới về hưởng BHXH
6 quy định mới về hưởng Bảo hiểm xã hội từ ngày 15/02/2023:
- Sửa đổi các trường hợp được hưởng BHXH một lần (Khoản 1 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT)
- Sửa đổi hồ sơ khám giám định lần đầu để hưởng BHXH (Khoản 2 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT)
- Được chủ động đi giám định lại tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp để hưởng BHXH (Khoản 8 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT)
- Số ngày nghỉ trên giấy nghỉ việc hưởng BHXH có thể lên đến 50 ngày. (Khoản 18 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT)
- Bổ sung quy định cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH cho người nhiễm Covid-19. (Khoản 13 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT)
- Được yêu cầu cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH nếu đi khám mà chưa được cấp. (Khoản 18 Điều 1 Thông tư 18/2022/TT-BYT)
Trên đây là tổng hợp các quy định mới về chính sách bảo hiểm xã hội năm 2023. Theo dõi Dignity Law để khám phá thêm nhiều thông tin hữu ích.
